Người mang cõi Tịnh vào đời
Xin thầy cho biết động lực nào dẫn đến việc tổ chức khoá tu Phật thất?
Trong một chuyến tháp tùng chư tôn đức dự lễ khánh thành tháp xá lợi tại Đài Loan. Nhân một ngày nọ, đoàn đến thăm Phật Quang Sơn của Hoà thượng Tinh Vân và Linh Nham của Hoà thượng Diệu Liên, hai vị cao Tăng thời cận đại của Phật giáo Đài Loan. Tôi đã có cơ hội tận mất nhìn thấy các cơ sở hạ tầng đồ sộ của hai tu viện này. Tuy nhiên, hình ảnh làm tôi ấn tượng nhất là cả ngàn Phật tử đang kinh hành niệm Phật tại chùa Linh Nham. Nhìn đạo tràng trang nghiêm thanh tịnh, tiếng niệm Phật kết hợp với tiếng khánh nhịp nhàng trong từng bước chân Phật tử kinh hành, làm tôi không bao giờ quên được. Sau khi về nước, tôi mới suy gẫm tại sao nước bạn lại có thể tổ chức những khoá tu cho Phật tử tu tập như thế. Trong khi Phật giáo Việt Nam hiện đã có chiều dài lịch sử trên 2000 năm và đang trên đà phát triển, thế nhưng lại chưa có một đạo tràng tổ chức quy mô như nước bạn? Dù có cũng chỉ mang tính tự phát với quy mô nhỏ. Sau bao đêm suy tư, tôi đã bàn chuyện này cùng quý thầy trong chùa và xin ý kiến quý thầy trong Ban Đại diện Phật giáo huyện Hóc Môn. Sau cùng, chúng tôi đã tiến hành xin giấy phép mở khoá tu lần 1 vào ngày 2/5 đến ngày 9/5 năm 1999, với sốlượng Phật tử chỉ có 68 người. Trải qua những khoá các khoá tiếp theo sốlượng Phật tử bắt đầu tăng dần lên theo cấp sốnhân, đến khoá thứ 6 đã có 2.500 Phật tử.
Xin thầy cho biết mục đích và nội quy của khóa tu Phật thất?
Mục đích tổ chức khoá tu Phật thất là nhằm giúp cho những Phật tử tại gia có điều kiện thuận lợi cắt bớt trần duyên, đến chùa tu tập hầu thúc liễm thân tâm, trau giồi giới đức, nhất tâm niệm Phật, chứng nghiệm sự an lạc trong giáo pháp của Phật. Khi đã đến dự Phật thất, ngoài việc Phật tử tịnh khẩu để tịnh hoá khẩu nghiệp, Phật tử chỉ cần tập trung vào hai việc chính: Thúc liễm thân tâm thông qua phương diện giữ tịnh giới đã thọ, bên cạnh đó Phật tử phải luôn hành trì niệm Phật trong các oai nghi và nhất tâm niệm Phật.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho Phật tử về tham dự khoá tu có được kết quả mong muốn, chúng tôi đã đưa ra những nội quy cho Phật tử tham dự Phật thất phải thực hiện là giữ gìn năm giới cấm. Ngoài ra để khóa tu Phật thất thành tựu thì Phật tử phải giữ được năm điều: lục hòa, nghiêm tịnh, tinh tấn, nhất tâm và an lạc. Phật tử phải giữ oai nghi lúc đi, đứng, nằm, ngồi; giữ thân khẩu ý thanh tịnh; chấp hành đúng nội quy và thời khóa tu tập; luôn hoan hỷ và hòa nhã với mọi người; hạn chế nói chuyện với nhau; không nói chuyện thế sự; không lớn tiếng nói cười; không ra khỏi phạm vi chùa; hạn chế tiếp xúc với người ngoài; không trang điểm phấn son và đeo nữ trang; không được ăn, ngủ ngoài giờ đã quy định; không được hút thuốc, ăn trầu; đến giờ nghỉ phải im lặng, không được đi lại gây náo động.
Xin thầy cho biết một vài kinh nghiệm từ công phu tu tập và vài lời khuyên nhủ đến hành giả của pháp môn niệm Phật?
Tôi nghĩ, nếu chúng ta thực hiện được bốn điều: cắt bớt trần duyên, thúc liễm thân tâm, trau giồi giới đức và nhất tâm niệm Phật, thì chúng ta sẽ đạt được mục đích chứng nghiệm sự an lạc. Trong 7 ngày tu tập, nếu Phật tử cốgắng trau giồi giới đức, tinh tấn niệm Phật thì sẽ thực hiện được sự trang nghiêm. Có trang nghiêm thì sẽ đưa đến thanh tịnh tức là không còn phiền não nữa. Có trang nghiêm, thanh tịnh, tinh tấn, nhất tâm chúng ta mới chứng nghiệm được sự an lạc ngay trong cuộc sống hiện tại.
Ngoài ra, đối với người tu theo pháp môn niệm Phật thì điều cần thiết nhất là phải tin sâu chắc, nguyện tha thiết, giới hạnh và chánh niệm (niệm Phật) phải tinh chuyên. Có như
thế chúng ta mới thật sự cảm ứng với Phật, mới có thể quyết định hiện đời ra khỏi Ta bà sinh về Cực lạc. Như tôi từng nói:
“Muốn về Tịnh độ Như Lai
Phải gieo nhân tịnh tại ngay kiếp này
Muốn sang cực lạc phương Tây
Ươm mầm an lạc hàng ngày chớ quên”
Xin thầy cho biết bên cạnh khoá tu Phật thất, chùa còn tổ chức khoá tu nào nữa không?
Khoá tu Phật thất là dành cho những người có thời gian về chùa chuyên tâm niệm Phật. Còn những người bận rộn thì sao? Khi suy nghĩ như thế tôi đã bàn cùng quý thầy tổ chức mỗi tháng một khoá tu một ngày nhằm vào Chủ nhật đầu tháng. Với mục đích giúp cho những người Phật tử là công nhân viên nhà nước đầy đủ mọi tầng lớp đến chùa tu học trong một ngày. Ngoài ra vào ngày thứ bảy mỗi tháng trước khoá tu một ngày, chúng tôi cũng đón nhận các bệnh nhân ung bướu, các hội người mù, người khuyết tật về chùa tu học niệm Phật trong một ngày.
Đáng đề cập đến là khoá tu mùa Hè được tổ chức vào dịp hè hằng năm. Đây là một khoá tu có tính giáo dục, chuyển hoá khá thiết thực cho giới trẻ ngày nay. Do lợi ích kết khoá tu đáp ứng đúng nhu cầu, tâm tư nguyện vọng cho những người làm cha mẹ nói chung và tạo cho các bạn trẻ được một sân chơi bổ ích thiết thực nói riêng. Cho nên, khoá tu mùa Hè cũng tăng theo cấp sốnhân, từ khoá lần 1 năm 2005 là 350 em, lần 2: 700 em, cho đến khoá tu năm 2009 là 6.200 em.
Ngoài các khoá tu, chúng tôi được biết chùa Hoằng Pháp còn tổ chức các chương trình Phật pháp rất được giới Phật tử hoan hỷ đón nhận. Xin thầy cho biết đó là chương trình gì?
Song song với việc tổ chức các khoá tu, chùa Hoằng Pháp còn thực hiện hai chương trình rất được Phật tử trong và ngoài nước hưởng ứng đón nhận là chương trình: “Ánh sáng Phật pháp” và “Phật pháp nhiệm mầu”. Nếu chương trình “Ánh sáng Phật pháp” giải đáp các thắc mắc xoay quanh các chủ đề liên quan đến Phật pháp ứng dụng trong đời sống thực tế thì chương trình “Phật pháp nhiệm mầu” đề cập đến những nhân vật người thật việc thật sau khi ứng dụng Phật pháp, họ đã thật sự cảm nhận được giá trị như thật, chất liệu an lạc, thảnh thơi cũng như sự nhiệm mầu mà Phật pháp đã mang lại cho họ. Hiện tại chương trình “Phật pháp nhiệm mầu” chúng tôi đã thực hiện được kỳ 23 kỳ và “Ánh sáng Phật pháp” đã là kỳ 22.
Xin thầy cho biết việc ấn tống kinh sách và lưu hành băng đĩa tại chùa Hoằng Pháp?
Ấn tống kinh sách hay lưu truyền các bài giảng Phật pháp thông qua loại hình băng đĩa, tôi nghĩ, đó là cách truyền bá Phật pháp hợp thời và tiện lợi cho cuộc sống bận rộn như ngày nay. Thật ra, việc làm này nhiều nơi đã thực hiện trước đó, tuy nhiên với hình thức bản quyền hay mang tính nội bộ với sốlượng khá khiêm tốn. Tại chùa Hoằng Pháp có tình hình đặc điểm riêng là do nhu cầu của Phật tử đến chùa tu niệm Phật ngày càng đông. Hơn nữa các đạo tràng, các khóa tu niệm Phật xuất phát từ chùa Hoằng Pháp đã hình thành và phát triển tương đối khá rộng tại nhiều tỉnh thành trên cả nước. Tôi và quý thầy nghĩ rằng, đây là việc làm cần thiết phải làm, do đó chúng tôi đã tập trung và ưu tiên cho Phật sự này. Điểm đặc biệt hơn, tất cả băng đĩa do chùa Hoằng Pháp sản xuất đều không có bản quyền, chúng tôi còn khuyến khích Phật tử in ấn, sang tặng một cách thoải mái. Miễn ai có tâm muốn hoằng dương Phật pháp, mong cho nhiều người tin hiểu Phật pháp là tốt.
Thầy cho biết đôi nét về văn hóa Phật giáo đã thực hiện tại chùa Hoằng Pháp?
Chùa Hoằng Pháp thường tổ chức kỷ niệm các ngày lễ lớn của Phật giáo và dân tộc như Lễ Phật đản, Lễ Vu Lan, Lễ vía Phật A Di Đà, lễ mừng Xuân… Ngoài ra trước đây, hằng năm chúng tôi tổ chức các lễ hội Hoa đăng có quy mô lớn, mục đích chính nhằm thu hút các em thanh thiếu niên địa phương và các vùng phụ cận đến chùa tham quan giải trí vui chơi trong dịp Tết cổ truyền, qua đó giúp các em có dịp làm quen với chùa và gieo duyên lành với không gian Phật pháp.
Trong các Đại lễ Phật đản hằng năm, ngoài việc tổ chức làm xe hoa diễu hành, treo cờ Phật giáo tại chùa, quý thầy thuyết giảng, chùa Hoằng Pháp đã tập trung làm hàng trăm ngàn cái lồng đèn hình hoa sen màu hồng thắm đỏ được treo thay thế cờ Phật giáo tại các chùa và gia đình Phật tử, đã tạo nên không khí thiêng liêng, ấm cúng, không kém phần trang trọng và cũng rất đẹp mắt nữa... Tôi nghĩ, đây cũng là một nét văn hóa Phật giáo mà chùa Hoằng Pháp đã góp phần làm sinh động thêm không gian văn hóa Phật giáo.
Ngoài ra, nhằm giúp Phật tử sơ cơ cũng như những người bình dân chưa biết đạo tiếp cận Phật pháp một cách dễ dàng, chùa Hoằng Pháp đã thực hiện chuyển tải những lời Phật dạy dưới dạng cải lương, ca nhạc, hoặc các Phim ảnh nổi bật các phim: Trở Lại Đường Xưa, Lòng Lành Đổi Tướng Thay Tên, Tỉnh Mộng, Chợt Tỉnh Cơn Mê, Hổ Ly Sơn Thất Thế. Bên cạnh đó, chùa còn thực hiện các phim ảnh ký sự như: Về Thăm Đất Phật, Những Nẻo Đường Tây Tạng.
Tuy nhiên, nổi bật nhất vẫn là Đại lễ Hoa đăng, kỷ niệm ngày vía đức Phật A Di Đà. Đây là một đại lễ quy mô, dù sốlượng người tham dự lễ và khóa tu nhân dịp này lên đến trên 15.000 người mà vẫn trật tự, trang nghiêm, thanh tịnh. Nhiều người ở nước ngoài khi xem đĩa VCD ghi lại hình ảnh và nội dung của Lễ vía Phật A Di Đà tổ chức tại chùa Hoằng Pháp đã không ngờ rằng tại Việt Nam lại có thể tổ chức nổi một đại lễ quy mô hoành tráng như vậy. Có thể nói ngày vía đức Phật A Di Đà tại chùa Hoằng Pháp trong những năm gần đây đã tạo nên nét đặc thù về văn hóa lễ hội Phật giáo... Do nét đẹp trang nghiêm và hoành tráng của buổi lễ nên tấm ảnh Lễ vía Phật A Di Đà đã được chọn in cùng với 145 tấm ảnh đẹp giới thiệu về nét văn hóa của đất nước, con người Việt Nam trong tập sách ảnh “Việt Nam My Love” (Việt Nam tình yêu của tôi) do Bộ Ngoại giao Việt Nam xuất bản, dùng làm quà tặng các vị khách quý đến dự Hội nghị cấp cao APEC tại Hà Nội. Ảnh mang tên “Đêm nguyện cầu” của tác giả Phan Văn Thông…