Mâm ngũ quả trong ngày Tết
Ngũ quả có ý nghĩa là 5 loại trái cây tiêu biểu được chưng trên mâm. Tuy theo tập tục từng vùng, miền, nếp nghĩ từng nhà nên 5 loại nầy sẽ khác nhau về tên gọi, màu sắc, mùi vị…. Cụ thể như về màu sắc thì trái chuối màu xanh có ý nghĩa che chở, bảo bọc, giúp đỡ, hy vọng may mắn; trái Phật thủ màu vàng có ý nghĩa cầu mong Phật trời ban nhiều phúc lộc, tiền tài…; cam,quýt chín; mận, mãng cầu…Tuy nhiên một số gia đình lại không chưng trái chuối, trái cam vì có quan niệm rằng : trái chuối tên có âm đọc giống từ “ trái chúi" thể hiện sự nguy khó, không may; Trái cam cũng không được có mặt trong mâm ngũ quả ngày Tết vì câu thành ngữ “quýt làm cam chịu.” ám chỉ sự xui xẻo không làm mà phải chịu những rủi ro, bất trắc
Không biết thực hư ra sao nhưng đến nay nhiều người dân vẫn quan niệm tên gọi các loại trái cây rất quan trọng nên sẽ chọn đầy đủ chúng khi chưng trong ngày tết như : trái Lê có ý nghĩa cũng trơn tru, suôn sẻ; trái Lựu tượng trưng cho con đàn cháu đống. Trái Đào, trái Thanh Long thể hiện sự thăng tiến. Trái Táo có nghĩa là phú quý Trái Hồng tượng trưng cho sự thành đạt. Quả Bưởi, Dưa hấu tượng trưng sự ngọt ngào, may mắn. Trái Sung gắn với biểu tượng sung mãn về sức khỏe hay tiền bạc. Trái Đu đủ mang đến sự đầy đủ, thịnh vượng Trái Xoài có âm đọc na ná như là “xài” để cầu mong cho tiêu xài không thiếu thốn…
Ngày nay, do trái cây phong phú, nhiều chủng loại, suy nghĩ, tập quán từng hộ gia đình cũng dần thay đổi nên các loại trái cây được chưng trong ngày tết cũng thay đổi về chủng loại, số lượng, cách bày biện.. Nhiều hộ khá ,giàu có chọn các loại trái cây “ ngoại” như: Nho Mỹ; Táo, Cam Thái Lan, Hồng Trung Quốc…Số loại trái không còn là ngũ quả như trước mà có khi là 8 đến 10 loại trái cây khác nhau. Các hộ nghèo thì vẫn giữ nếp nghĩ cũ với các loại trái cây với quan niệm “ Cầu, vừa, Đủ, xài, sung” với các trái loại trái : Mãng cầu, dừa tươi, đu đủ, xoài, sung.
Dịp tết nhiều gia đình còn chuẩn bị mâm ngũ quả để đến xin lộc, thắp nhang, cúng dường tại các cơ sở thờ tự để cầu mong những điều tốt lành.
Chưng mâm ngũ quả ngày tết là nét đẹp văn hóa ngày xuân của người Việt Nam đã được lưu truyền và gìn giữ bao đời nay.