Giáo dục Phật giáo và phát triển bền vững
I. Vấn đề tổ chức của ngành giáo dục và trường Phật học:
1. Vấn đề nhân sự: Khi cơ cấu nhân sự của ngành Giáo dục, ngoài tuyển chọn những vị có học vị cao, chúng ta cần quan tâm nhiều hơn nữa những vị tuy không có học vị cao nhưng rất có năng lực và tâm huyết.
Vì sao ? Vì hiện nay có những vị rất có năng lực và tâm huyết, nhưng vì không có học vị tương xứng nên không có điều kiện tham gia trong ngành Giáo dục. thế nên người làm được mà lại không được làm. Ngược lại cũng có những vị tuy có học vị cao nhưng quá mới mẻ, chưa có kinh nghiệm, cần phải có thời gian tập sự, nhưng những vị này đã được chư tôn đức tin tưởng giao nhiều trọng trách, vì thế công việc không trôi chảy. Chính vì việc xử dụng nhân sự chưa hợp lý đó đã tạo nên “nhân sự không thiếu mà công việc thì kết qủa không cao”.
2. Vấn đề trường lớp:
a. Mở trường Phật học liên tỉnh: Ban Giáo dục Tăng Ni nên đề nghị Giáo hội cho phép các tỉnh mở trường Phật học liên tỉnh.
Vì sao ? Vì hiện nay hầu hết các tỉnh đều có trường Phật học, nhưng một số nơi sự hoạt động không được liên tục do không đủ học viên hoặc thiếu kinh phí. Nếu mở trường Phật học liên tỉnh thì những chi phí sẽ giảm bớt, và Tăng, Ni sinh sẽ tập trung nên không thiếu học viên.
b. Mở những lớp cao đẳng Phật học chuyên ngành: Giáo hội nên mở những lớp cao đẳng Phật học chuyên ngành cho từng ngành học, để đào tạo nhân sự theo nhu cầu Phật sự.
Vì sao ? Vì hiện nay các trường Phật học chỉ đào tạo kiến thức về kinh, luận mà không có những ngành khác, nhưng Phật sự thì đa dạng. Do đó khi ra trường người thuyết pháp giảng kinh thì quá nhiều; mà người giảng luật; thực hiện công tác hành chính giáo hội; thực hi ện công tác nghi thức, lễ hội; biên soạn sách sử Phật giáo; biên soạn giáo trình giảng dạy v.v… thì lại quá ít người làm được. Thế nên Giáo hội mở nhiều trường đào tạo mà nhân sự thiếu vẫn thiếu, mà thừa vẫn thừa.
3. Vấn đề Giáo thọ:
a. Qui đị nh cụ thể mức thù lao trong giảng dạy: Ban Giáo dục Tăng Ni nên có qui định cụ thể mức thù lao cho giáo thọ giảng dạy cho từng môn học, cấp học.
Vì sao ? Vì đó là sự quan tâm của cấp lãnh đạo đối với nhân sự, và cũng là sự động viên nhân sự an lòng dành trọn vẹn tâm quyết của mình cho nghề nghiệp. Hơn nữa hiện nay mỗi trường mỗi có mức thù lao giảng dạy khác nhau, tạo nên sự so sánh của các giáo thọ. Giáo thọ thấy giá trị chất sám của mình bị xem nhẹ, nên không tập trung hết tâm huyết đầu tư cho việc nghiên cứu, giảng dạy. Do đó việc giảng dạy bị kém chất lượng. Những kiến thức căn bản của môn học Giáo thọ triển khai bị thiếu khuyết.
b. Giáo thọ cần chuyên môn: Ban Giáo dục Tăng Ni các cấp Giáo hội, quan tâm nhiều hơn nữa việc tạo điều kiện để các Giáo thọ thực hiện chuyên môn cho từng cấp học, môn học.
Vì sao ? Vì hiện nay có những trường Phật học, Sơ cấp vị giáo thọ này giảng dạy, Trung cấp, Cao cấp cũng vị này giảng dạy; năm thứ nhất vị này giảng dạy, năm thứ hai, thứ ba, thứ tư cũng vị này giảng dạy. Tạo nên việc nhân sự đã được Giáo hội đào tạo không có việc làm, mà những vị có việc làm lại làm không kịp, công việc bị tồn động, không trôi chảy, và tạo nên sự nhàm chán, hạn hẹp sự hiểu biết của Tăng Ni sinh.
II. Vấn đề chương trình đào tạo của trường Phật học các cấp:
1. Quan tâm nhiều hơn về nội dung tu tập: Ban Giám hiệu trường Phật học các cấp tạo điều kiện cho Ban Giáo thọ giảng dạy ngoài triển khai những kiến thức căn bản của môn học, còn quan tâm nhiều hơn về ý thức hiểu biết sự việc, và đạo đức tu học của Tăng, Ni sinh.
Vì sao ? Vì hiện nay trong Tăng Ni sinh có hiện tượng học nhiều để hiểu biết nhiều trong học thuật mà không có ý thức trong ứng xử, giải quyết sự việc, và học nhiều mà không biết ứng dụng trong tu tập thúc liễm thân tâm, trao dồi đạo nghiệp.
2. Ti ến hành biên soạn sách giáo khoa: Ban Giáo dục Tăng Ni nên cấp tóc thành lập một ban biên soạn và phân công cụ thể cho các ủy biên, tiến hành biên soạn sách Giáo khoa, phục vụ cho công tác giảng dạy tại các trường Phật học các cấp.
Vì sai ? Vì hiện nay, do không có sách giáo khoa nên các trường Phật học gặp rất nhiều khó khăn trong công tác giảng dạy. Những kiến thức căn bản trong môn học giữa các trường Phật học cũng không thống nhất. Tạo nên sự hiểu biết không đồng bộ, không thống nhất của Tăng Ni sinh giữa các trường Phật học với nhau.
3. Xây dựng chương trình giảng dạy thống nhất cho các cấp học: Ban Giáo dục Tăng Ni nên cấp tóc quy định chương trình giảng dạy thống nhất cho các cấp học.
Vì sao ? Vì hiện nay Nội quy Ban Giáo dục Tăng Ni không có chương trình giảng dạy của các trường Phật học. Nên chương trình giảng dạy tại các trường Phật học không có sự thống nhất với nhau, tạo nên kiến thức bất đồng cho Tăng, Ni sinh ở trường Phật học tại các tỉnh.
Đó là vài ý kiến của Ban Giáo dục Tăng Ni, Ban Giám hiệu Trường Trung cấp Phật học tỉnh Bến Tre, xin được trình bày trước hội thảo.
Kính nguyện Tam Bảo gia hộ chư tôn Giáo phẩm, chư Đại đức Tăng Ni “Pháp thể khinh an, chúng sinh dị độ, Phật sự viên thành”. Kính chúc qúi đại biểu thân tâm thường lạc, vạn sự kiết tường.
Kính chúc hội thảo thành công tốt đẹp.
Trân trọng kính chào.
Bến Tre, ngày 10 tháng 03 năm 2012